ফকৰা যোজনা

ফকৰা যোজনা (ইংৰাজী: Assamese Proverb) হৈছে অসমীয়া ভাষাত প্ৰবাদৰূপে ব্যৱহৃত চিৰন্তন সাধাৰণ জ্ঞানৰ শিক্ষা, যাক “দহৰ জ্ঞান একৰ বাণী’’ বোলা হয়৷ ফকৰা-যোজনা, পটন্তৰ আদি মুখে মুখে চলি অহা বাবে এইবোৰক লোকোক্তিও বোলে৷ সাধাৰণতে কম পৰিসৰৰ বাক্য বা বাক্যাংশৰ দ্বাৰা বহু ভাৱ ব্যঞ্জন কৰা এই ফকৰা যোজনা অসমীয়া ভাষাৰ গৌৰৱ৷ ইয়াৰ ভাষা সৰল, প্ৰতীকধৰ্ম্মী আৰু ছন্দোবদ্ধ ৰূপত থকা বাবে ফকৰা যোজনাৰ ব্যৱহাৰে ভাষাটিৰ সাহিত্যিক সুষমা বৃদ্ধি কৰিছে৷ দৈনন্দিন কথা-বতৰাত কথাৰ লাচতে, প্ৰায়েই ঠাট্টাৰ সুৰত বক্তব্যক তুলি ধৰিবলৈ প্ৰায়েই এই ফকৰা যোজনাবোৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াক ইংৰাজী ভাষাৰ 'Proverb'-অৰ লগত তুলনা কৰিব পাৰি।

আভিধানিক অৰ্থ অনুসৰি ফকৰা, যোজনা, দৃষ্টান্ত, পটন্তৰ, ডাকৰ বচন আদি সমাৰ্থক৷ কিছুমান ফকৰা যোজনাক “ডাকৰ বচন” নামেৰে জনা যায়। অসমীয়া সমাজত সাধাৰণতে কিছুসংখ্যক ফকৰা যোজনাক ডাক নামে এক “প্ৰবাদ পুৰুষ”ৰ মুখনিঃসৃত বাণী বুলি বিশ্বাস কৰে৷ ডাকৰ বচনবোৰত কৃষিজীৱী অসমীয়া লোকজীৱনৰ নানা বৈষয়িক দিশত সাধাৰণ জ্ঞান বা উপদেশ দিয়া আছে।

অসমীয়া ভাষাৰ ফকৰা যোজনাৰ ভাণ্ডাৰটো যথেষ্ট ডাঙৰ। সৰল অথচ বুদ্ধিদীপ্ত এই প্ৰবাদবোৰ সাধাৰণ অসমীয়া মানুহৰ জীৱনৰ প্ৰতি থকা গভীৰ আস্থা, দৃষ্টিভংগী আৰু বোধৰ গম্ভীৰ প্ৰকাশ। এইবোৰ অসমীয়া জাতিৰ বিশ্বাস, জাতিসত্বা, সমাজ ব্যৱস্থা আৰু বুৰঞ্জীৰ উৎকৃষ্ট সমল। পুৰণি হ’লেও যথেষ্ট সংখ্যক ফকৰা যোজনাৰ প্ৰাসংগিকতা আজিও অটুত আছে। কথা কওঁতে বা লিখাৰ মাজত উপযুক্ত ফকৰা যোজনাৰ ব্যৱহাৰ কৰি লিখিব পাৰিলে বক্তাৰ ভাষাজ্ঞান উন্নত বুলি গণ্য কৰা হয়।

তলত দিয়া ফকৰা-যোজনাৰ সংকলনটো সম্পূৰ্ণ নহ’লেও যথেষ্ট প্ৰতিনিধিত্বমূলক আৰু বিষয়টোৰ বিষয়ে ভালদৰে আভাস দিয়ে।

বৰ্ণানুক্ৰম অনুসৰি ফকৰা যোজনা

অ

অসতীৰ সদ্ জ্ঞান, গৰু চোৰৰ গঙ্গাস্নান, বেশ্যা তিৰীৰ একাদশী, তিনিওৰে মুৰত মুতা বহি: অসতী হৈ আনক সাধুবাদ দিয়া, গৰু চুৰিৰ দৰে অপৰাধ কৰি প্ৰায়শ্চিত্ত হোৱা আৰু চৰিত্ৰহীন তিৰুতাই একাদশীৰ দৰে ব্ৰত পালন কৰা কাৰ্য সমাজৰ বাবে মূল্যহীন।
অসতীৰ সজ জ্ঞান, গৰু চোৰৰ গঙ্গাস্নান, : অসৎ স্বভাৱৰ লোকক সজ জ্ঞান দিলেও কামত নাহে। গৰু চুৰ কৰা এক পাপ কাম। তেওঁলোকে চৌৰ্যবৃত্তিৰ দ্বাৰা জীৱিকা আহৰণ কৰে। গঙ্গাস্নানেও তেওঁলোকৰ পাপ মোচন কৰিব নোৱাৰে।^[১]
অতি ধুনতীৰ ঘৰ নাশ, ধুনে কৰে সৰ্বনাশ: অতি বেছি ধুন-পেছ মাৰি ফুৰা তিৰোতাই ঘৰৰ বন নিয়াৰিকৈ কৰিবলৈ সময় নোপোৱাৰ ফলত ঘৰৰ উন্নতিত বাধা হয়।^[২]
অতিথিও ৰওক, চাউলো সিজক: উভয়কুল ৰক্ষা কৰাৰ স্বাৰ্থত এনেকৈ কোৱা হয়। একে সময়তে দুটা প্ৰয়োজনীয় কাম যেনেতেনে সমাপন কৰা।^[২]
অচিন আলহীক নিদিবা ঠাই ল’ৰা-ছোৱালীক নিদিবা লাই: অচিনাকি লোকক ঘৰত ঠাই দিব নালাগে, তাৰ পৰা কেতিয়াবা বিপদ হ’ব পাৰে। সৰু ল’ৰা-ছোৱালীকো লাই দিলে স্বভাৱ নষ্ট হয়।
অজ্ঞানীক জ্ঞান দি মনত পালোঁ কষ্ট, কণীবোৰ পেলাই দি বাহো কৰিলে নষ্ট: এই ফকৰাৰ অন্তৰালৰ কাহিনীটো হৈছে বৰষুণত তিতি-বুৰি জুপুৰি দিয়া বান্দৰবোৰক টোকোৰা চৰাইবিলাকে নিজৰ উদাহৰণ দেখুৱাই বাহ সাজিবলৈ উপদেশ দিছিল। কিন্তু মূৰ্খ বান্দৰবোৰে উপহাস কৰা বুলি ভাবি টোকোৰাৰ কণীবোৰো নষ্ট কৰিলে আৰু বাহবোৰো ভাঙিলে। মূৰ্খক কেতিয়াও উপদেশ দিব নালাগে। তেনে উপদেশে উপকাৰ কৰিবলৈ যোৱাজনৰ ক্ষতিহে কৰে।^[৩]
অতি কথকীক কথাই খায়, বৈদ্যক খায় সাপে; সাতখন ভাগৱত পঢ়াজনকো কিঞ্চিৎ চোৱে পাপে: অতি বেছি কথা কোৱা মানুহ কেতিয়াবা নিজে কোৱা কথাৰ দ্বাৰাই বিপদত পৰে, কাৰণ কথা বেছিকৈ কোৱাৰ ফলত ক’ত কি কৈ দিয়ে ধৰিব নোৱাৰে; সৰ্প দংশনৰ বিষ নিৰাময় কৰা বৈদ্যকো কেতিয়াবা অসাৱধানতাৰ বাবে সাপে খুটি মাৰিব পাৰে। তেনেদৰে নিতৌ ভাগৱত পাঠ কৰাজনক পুণ্যাত্মা বুলি ভবা হয় যদিও তেওঁৰ দৈনন্দিন জীৱনত কৰা কামে কেতিয়াবা সাত্ত্বিকতা হেৰুৱায়। ইয়াৰ অৰ্থ সকলো কামত কোনো কামত পাকৈতজনৰো অসাৱধানতাত ভুল হৈ যাব পাৰে।
অতি টেঙৰৰ গলত ফাঁচী: বেছি বুধিয়কজন কেতিয়াবা অসুবিধাতহে পৰে। নিজৰ কথা বা কামতে ঠগ খায়।
অ’তো নাহিলোঁ খাই, ত’তো পাবলৈ নাই: এটা সুযোগ পায়ো নোলোৱাৰ পিছত দ্বিতীয়টো পায়ো হেৰুওৱা।
অকাটন কটাৰী আবদুৱা পো, চেকচেকী তিৰোতা লাঠিয়ন গো: চোক নথকা কটাৰী, আদৰত ডাঙৰ হোৱা ল’ৰা, চেকচেকাই কথা কোৱা মহিলা আৰু খীৰাওতে লঠিওৱা গাইৰ কোনো উপকাৰ নাই।
অকৰা মৈত উঠা : খেতি পথাৰত হাল বাওঁতে মৈ দিলে তাত উঠি হালোৱা ম'হৰ সৈতে চলি ফুৰিব পাৰি। কোনো অল্পজ্ঞান লোকে ইয়াৰ তাৎপৰ্য বুজি নাপাই মৈত উঠিবলৈ পালে নামিব নোখোজে। অৰ্থাৎ যিটো কামত লাগে তাক এৰি নিদিয়া।
অল্প আৰ্জন বিস্তৰ ভোজন, সেই পুৰুষৰ দৰিদ্ৰ লক্ষণ : আয় আৰু ব্যয়ৰ মাজত সদায় সামঞ্জস্য থাকিব লাগে। যিয়ে আয় চাই ব্যয় কৰিব নোৱাৰে তেওঁ সদায় দৈন্যত ভোগে।
অগ্নি ব্যাধি ঋণ এই তিনিৰ নেৰাখিবা চিন: জুই, ৰোগ আৰু ঋণ অৰ্থাৎ ধাৰ, এই তিনিপ্ৰকাৰ সমূলঞ্চে শেষ কৰিব লাগে কাৰণ, জুই বা ৰোগ বা ধাৰৰ অলপমান থাকিলেও সিয়েই পুনৰ উক দি দুৰ্যোগ ঘটাব পাৰে।
অভগা য’লৈ যায়, হুলে বিন্ধে বৰলে খায়: যাৰ ভাগ্য বেয়া থাকে সি য’তে থাকে ত’তে বেয়া ঘটনাৰ লগত সাঙোৰ খাই পৰে।
অধিক মাছত বগলী কণা^[৩]: বহুত বেছি বিকল্প থাকিলে তাৰ মাজৰ পৰা এটা বাছনি কৰিবলৈ অসুবিধা হয়। বগলীয়ে মাছ খাই ভাল পায়। ই মাছ ধৰাৰ ক্ষেত্ৰতো অত্যন্ত পাৰ্গত। কিন্তু চৌদিশে মাছ উভৈনদী হ’লে কোনটো ধৰোঁ কোনটো নধৰোঁ হৈ বগলীয়ে মাছ ধৰিব নোৱাৰা হয়। সেয়েহে অত্যধিক বিকল্পৰ ক্ষেত্ৰত বাছ-বিচাৰ কৰি থাকোঁ‌তে বাছনিত ভুল হোৱাৰ বা বাছনি কৰিব নোৱাৰা নহ’বলৈ এই যোজনাৰ দ্বাৰা সকীয়াই দিয়া হৈছে।
অভ্যাসৰ নৰ, কৰ্ণপথে কৰে শৰ: নিয়মিত অভ্যাস কৰিলে যিকোনো কামেই সহজে কৰিব পাৰি। কাণৰ কেৰু বা থুৰীয়া পিন্ধা ফুটাটো সৰু। ইয়াৰ মাজেৰে কাঁড় মৰাৰ অভ্যাস কৰিবলৈ কাঁড়ীজন অত্যন্ত পাৰ্গত নহ’লে লক্ষ্য হোৱা ব্যক্তিজনৰ প্ৰাণ যোৱাৰো আশংকা থাকে। কিন্তু অভ্যাস কৰিলে মানুহ ইয়াতো পাৰ্গত হয়। সেয়ে অভ্যাস কৰিলে টান কামো কৰিব পৰা যায় বুলি এই যোজনাৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত কৰা হৈছে।
অধিক ভোজন মৃত্যুক আহ্বান: যিকোনো বস্তুৰে প্ৰয়োজনতকৈ বেছি হোৱাটো বেয়া। ভোজন বা খাদ্য মানুহৰ বাবে অত্যন্ত প্ৰয়োজনীয়। কিন্তু অত্যধিক ভোজনৰ ফলত শৰীৰৰ অনিষ্ট হোৱাৰহে সম্ভাৱনা থাকে। তেনেদৰে যিকোনো কামৰ ক্ষেত্ৰতে এই কথা প্ৰযোজ্য। প্ৰয়োজনাধিক উপভোগ/ব্যৱহাৰৰ ফলত উপকাৰী বস্তুৰ পৰাও অপকাৰ হ’ব পাৰে।
অধিক বাঢ়ৈত গুৰ ধমনা : কাৰিকৰ বা ৰান্ধনি বেচি হ’লে ব্যঞ্জন খাবলৈ ভাল হোৱাতকৈ বেয়া হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক। ভিন্নজনৰ ভিন্ন মতত এটা শুদ্ধ সিদ্ধান্ত ল'বলৈ কেতিয়াবা অসুবিধা হয়। বিভিন্নজনৰ মতক প্ৰাধান্য দিলে এটা ভুল সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে।
অতি ভক্তি চোৰৰ লক্ষণ: কোনো ব্যক্তিয়ে প্ৰয়োজনাধিক সৎ হিচাপে নিজকে উপস্থাপন কৰিবলৈ যত্ন কৰিলে বুজিব লাগে যে তেনে ব্যক্তিৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য সৎ নহ'বও পাৰে।
অতিপাত শলাগণি ফুচুলনিৰ চিন, আপুনি আঁ‌তৰি যাবা তাক কৰি ঘিণ^[৩]: প্ৰয়োজনাধিক বা অহৈতুক তোষামোদৰ অন্তৰালত সাধাৰণতে ন্যস্তস্বাৰ্থ জড়িত থাকে। গতিকে এনে তোষামোদত ভোল গৈ কামত প্ৰবৃত্ত হ’লে ভালতকৈ বেয়া হোৱাৰহে সম্ভাৱনা অধিক। গতিকে ইয়াক চিনি পাই এনে উচটনিত ভোল যোৱাৰপৰা বিৰত থকাই ভাল।
অভাৱত স্বভাৱ নষ্ট: অতি প্ৰয়োজন হ’লে সৎ‍ মানুহ এজনেও অসৎ‍ কাম কৰিব পাৰে। মানুহ সাধাৰণতে পৰিস্থিতিৰ দাস। গতিকে কোনো কাৰ্যৰ ভাল-বেয়া বিচাৰ কৰোঁতে কৰ্তাই কি পৰিস্থিতিত পৰি এনে কাৰ্য কৰিছে সেয়াও বিবেচনা কৰি চোৱা উচিত।
অচিন কাঠৰ থোৰা নলগাবা: ঢেঁকীৰ থোৰাটো মজবুত হ’ব লাগে, অন্যথা ভাগি গৈ অনিষ্ট কৰিব পাৰে। ঢেঁকীথোৰাৰ কামটো অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ — ইয়াক আগৰ দিনত চাউল খুন্দাৰপৰা আৰম্ভ কৰি বাৰুদ খুন্দালৈকে বিভিন্ন গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰ্যত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। সেয়ে উপযুক্ত পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা নকৰাকৈ এনে কামৰ বাবে যিকোনো কাঠ বাছনি কৰিলে ভাগি গৈ কামত বাধা বা অথন্তৰ কৰিব পাৰে। তেনেদৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ কামত অচিনাকি মানুহ বা উপাদান বা আহিলা ব্যৱহাৰ কৰা অনুচিত।
অবুজনক বুজোৱা, ঢেৰুৱা ঠাৰি সিজোৱা: ঢেৰুৱা ঠাৰি যিমান সিজালেও নিসিজে, ঠিক তেনেদৰে যি বুজিব নোখোজে তেনে লোকক যিমান বুজাবলৈ চেষ্টা কৰিলেও লাভ নহয় বা ফল নধৰে।^[৩]
অবাবত তৰ্ক কৰা মূৰ্খৰ চিন: মূৰ্খইহে যেতিয়াই তেতিয়াই তৰ্ক কৰি থাকে, জ্ঞানী মানুহে পৰিস্থিতি চাইহে তৰ্ক কৰে।
অকলশৰীয়া পহু, গায়ে মূৰে খহু^[৩]: অকলশৰীয়া মানুহৰ বেমাৰ-আজাৰ হ’লেও চোৱা চিতা কৰা মানুহৰ অভাৱ। অকলশৰীয়াকৈ জীৱনৰ বাবে সংগ্ৰাম কৰিব লগা হ’লে এই ফকৰা যোজনাটোৰে উপমা দিয়া হয়।
অথাই সাগৰত কাঠি-জাল বোৱা: অপ্ৰয়োজনীয় কাম কৰা। পাৰাপাৰহীন সাগৰত কাঠি-জাল বাই যিদৰে মাছ ধৰিব নোৱাৰি সেই দৰে ফল নধৰা কাম কৰা বুজাবলৈ এই যোজনাটো ব্যৱহাৰ হয়।
অহঙ্কাৰেই পতনৰ মূল (নীতি-বচন): মনলৈ অহংকাৰ ভাব আহিলে, চৰিত্ৰৰ নম্ৰতাগুণ নোহোৱা হয়। নম্ৰতাই উন্নতিৰ সোপান। সেয়ে, অহংকাৰভাব পতনৰ কাৰণ বুলি কয়।
অতি দৰ্পে হত লংকা: ৰাৱণৰ অহংকাৰৰ ফলতে সোণৰ লংকা চাৰখাৰ হৈছিল, তেনেদৰে অহংকাৰ পৰিহাৰ নকৰিলে বিপদ নিশ্চিত।^[৩]
অজৌ−কালৰ বজৌ−গুটি : আজো কালৰ বজ্ৰ গুটি। বহু বয়স হোৱা হাড়-টান কটীয়া মানুহ। বহু-দিনীয়া গছ হ’লে তাৰ গুটিবিলাক নিচেই সৰু হয় এই ভাব বুজোৱা হৈছে।
অশ্বত্থামা হত কিন্তু ইতি গজ: মহাভৰতত যুধিষ্ঠিৰে দ্ৰোণাচাৰ্য্যক কোৱা এটি প্ৰখ্যাত উক্তি। ইয়াত দ্ৰোণাচাৰ্যৰ পুত্ৰ যুদ্ধত মৃত্যু হোৱা বুলি প্ৰচাৰিত এটা উৰাবাতৰিৰ সত্যতা প্ৰতিপন্ন কৰিবলৈ দ্ৰোণাচাৰ্যই সদায় সত্য পক্ষত থকা যুধিষ্ঠিৰক সুধিলে। যুধিষ্ঠিৰেও কথাটো পোনপটীয়াকৈ নকৈ ক’লে যে অশ্বত্থামাৰ মৃত্যু হোৱাতো সঁচা, কিন্তু সি এটা হাতীহে। অৰ্থাৎ অশ্বত্থামা নামৰ এটা হাতীহে মৰিছে, সেয়া আপোনাৰ পুত্ৰ নহয়। কিন্তু পুত্ৰৰ মৃত্যুৰ আশংকাত জৰ্জড়িত দ্ৰোণই প্ৰথমখিনি শুনি পাছৰখিনি নুশুনিলে। ফলত পুত্ৰৰ মৃত্যু হোৱা বুলি তেওঁ অস্ত্ৰ সম্বৰণ কৰে। বৰ্তমান এই প্ৰবাদটি সঁচাও নহয় মিছাও নহয় বুলি দ্ব্যৰ্থক উত্তৰ দিয়া প্ৰসংগত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।^[৩]
অকাজীয়ে কপাহ কাটি ধোঁৱা চাঙত থলে; গা মূৰ বিষাইছে বুলি ছমাহলৈ শুলে : অদক্ষ বা এলেহুৱা লোকে সৰু কাম এটা কৰিও বহুত কৰা দেখুৱাই আনৰ মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰে।
অন্ন চাই ঘি দিবা, পাত্ৰ চাই জী দিবা : উপযুক্ত অন্নত ঘি সেইদৰে উপযুক্ত পাত্ৰলৈ জীক বিয়া দিলে অসুবিধা নাই।
অন্ধৰ হস্তী দৰ্শন : অন্ধলোকে সকলো বস্তু চুই চাইহে অৱয়ব উপলব্ধি কৰিব পাৰে। হাতীৰ দৰে বিশালকায় জীৱক সম্পূৰ্ণ ৰূপে চুই চাই সঠিক ৰূপত অনুমান কৰিব নোৱাৰে। সেয়ে বিশাল বস্তুক সামান্যভাৱেহে জনা বুজাবলৈ এই প্ৰবাদ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
অহা বাটত দিবা জেং, ভকতলৈ মেলিবা ঠেং, গুৰুলৈ দিবা পিঠি, তেহে যাবা বৈকুণ্ঠলৈ উঠি: এই সংসাৰলৈ আহি নানা কষ্ট পোৱা যায়, সেয়ে পুনৰ অহিবলৈ কামনা নকৰি, সাধু সন্তৰ ঠাইলৈ যাব লাগে, আৰু গুৰু ভজি সেৱা কৰিব লাগে, তেতিয়াহে পুণ্য লাভ হয়। (ভকতীয়া যোজনা)
অ’ত থিয় ত’ত থিয়, পৈয়েৰৰ ঘৰৰ মানুহ আহিছে, নোসোধ কিয়: অকৰ্মণ্য মানুহে এনেয়ে সময় নষ্ট কৰে। সময়ত কি কাম কৰিব নাজানে বাবে সোঁৱৰাই দিব লগা হয়।^[১]
অতি টান হ’লে গাঁঠি ছিগি যায় : অতি কঠোৰ নীতি-নিয়মে মানুহক মিছা ক’বলৈ বাধ্য কৰে৷
অমৰ মৰে, নিজৰা ঝৰে, ধনীয়ে বায় হাল, লক্ষ্মীৰ টিকাত ফটাকানি, মোৰ নাম নিধনীয়েই ভাল: কেৱল নামটোৰ পৰাই মানুহৰ গুণ ধৰিব পৰা নাযায় বা নামে চৰিত্ৰৰো প্ৰকাশ নকৰে৷ (এজন মানুহৰ নাম “নিধনী’’ হোৱা বাবে তেওঁৰ অসন্তোষ আছিল পিছত তেওঁ লক্ষ্য কৰিলে অমৰা (“অ-মৰা’’) গছ মৰি যায়, নিজৰা যাৰ অৰ্থ বৈ নাযায় বা নসৰে, সিও বৈ যায়; আকৌ ধনী নামৰ মনুহে হাল বায় আৰু লক্ষ্মী নামৰ ছোৱালীৰ গাত ফটা কাপোৰ৷ গতিকে, তেওঁ উপলব্ধি কৰিলে যে, তেওঁৰ নামটো নিধনী হোৱাত অসন্তোষ কৰিবলগীয়া নাই৷^[৪]
অতামুলী তামুলী হৈ টিকায় বোৱায় ৰাং, অঘৈণী ঘৈণী হৈ দুপৰীয়া বগায় চাং বাব নোপোৱা মানুহে ন-কৈ বাব পালে কৰ্মকুশলতা দেখুৱাবলৈ হকে-বিহকে কাম কৰি দেখুওৱা৷^[৪]
অতি লটপটীয়া বালিৰ খুঁটি, অতি লটপটীয়া মানুহৰ চুটি: বালিত পোতা খুঁটি লৰি থকাৰ দৰে চুটি অবয়ৱৰ মানুহ সাধাৰণতে চঞ্চল স্বভাৱৰ হয়৷^[৪]
অস্ত্ৰ ভাল হয় শিলে, দুষ্ট ভাল হয় কিলে : অস্ত্ৰ ধাৰ কৰিবলৈ শিলৰ প্ৰয়োজন৷ দুষ্ট লোকক উচিত শাস্তি দিলে সি ভাল পথলৈ আহে৷
অসম দেশৰ বিষম কথা, তেল-খাৰণীত ভাত পিঠা: অসমৰ খাদ্যাভ্যাস আনৰ লগত নিমিলে৷ ইয়াত তেল-খাৰণীৰেও ভাত খোৱা হয়৷ সেয়ে, ব্যংগ কৰি কেতিয়াবা এনেদৰে কোৱা হয়৷
অশলাগী আউনী পাণ, খালেও নধৰে ৰাং: তামোলৰ লগত আউনী পাণ খালে ৰং নধৰাৰ দৰে অকৃতজ্ঞ লোকক উপকাৰ কৰিলেও স্বীকাৰ নকৰে৷
অজাত গছত বিজাত ফল: চিনা-পৰিচয় নথকা অজ্ঞাত লোক আৰু সেইলোকে কৰা কৰ্ম।^[৫]
অতিৰ লগত যতি মৰে: দুৰ্জনৰ লগত সজ্জনৰো নাশ হোৱা।^[৬]
অথন্তৰত অযুগুত:আত্মৰক্ষাৰ হেতু আইনে কৰিবলৈ নিদিয়া অপৰাধ কৰিলেও আইনে ক্ষমা কৰা৷^[৭]

[

ফকৰা যোজনা

বৰ্ণানুক্ৰম অনুসৰি ফকৰা যোজনা

অ

আ

ই

ঈ

উ

ঊ

ঋ

এ

ঐ

ও

ঔ

ক

খ

গ

ঘ

চ

ছ

জ

ট

ঠ

ড

ঢ

ত

থ

দ

ধ

ন

প

ফ

ব

ভ

ম

য

ৰ

ল

শ

ষ

স

হ

ক্ষ

স্পৰ্শকাতৰ ফকৰা যোজনা

টোকা

উৎস

বাহ্যিক সংযোগ